André Kuipers spreekt in Leiden over uniek wetenschappelijk programma ‘NL MOONSHOTS ‘24’
Toen president Kennedy van de VS in 1962 aankondigde voor het eind van het decennium op de maan te willen staan, werd hij voor gek verklaard. Toch is het de Verenigde Staten gelukt om dit te bewerkstelligen. Het nieuwe en ambitieuze programma NL MOONSHOTS ’24 daagt nu studenten uit hun eigen crazy ideas in te dienen, om die in samenwerking met ruim honderd internationale astronauten uit te werken. Op 8 oktober kickt Nederlandse astronaut en ruimtevaartonderzoeker André Kuipers het initiatief af. Daniël op den Buijsch van Leiden Convention Bureau sprak met Kuipers over NL MOONSHOTS ’24, over de rol van astronauten in het programma en over hoe belangrijk experimenteren in de ruimte is voor de uiteenlopende toepassingen op aarde.
Calling all student pioneers
Voor het NL MOONSHOTS ’24 programma worden studenten uit de hele onderwijswaaier uitgenodigd om hun crazy ideas, oftewel ‘moonshots’ in te sturen. In vijf thema’s – de zogenoemde MISSIONS – variërend in bandbreedte van mensheid tot technologie, worden studenten uitgedaagd groots te denken en letterlijk en figuurlijk waanzinnige ideeën aan te dragen. Bovenal bevatten alle moonshots ingrediënten die – vanuit inzicht of toepassing – de maatschappij een stapje vooruit helpen, met een knipoog naar ruimtevaarttechnologie. ‘Het liefst willen we honderd teams hebben van studenten. Je hebt dan een jaar met je team om jouw crazy idea verder te ontwikkelen. In deze periode word je gekoppeld aan specialisten uit de wetenschap en het bedrijfsleven, volg je workshops en woon je presentaties bij. Ook wordt je team gekoppeld aan een echte astronaut, dus aan mij of aan een van mijn 99 collega’s, die je ook verder helpt met zijn of haar expertise, ervaring en Overview Effect-ervaring’ vertelt André Kuipers over het programma.
De astronauten die meedoen aan het NL MOONSHOTS ’24 programma zijn in Nederland voor het ‘XXXV Planetary Congress’ van de Association of Space Explorers (ASE), dat in 2024 plaatsvindt in Noordwijk en Amsterdam. De ASE is een unieke vereniging van internationale ruimtevaarders uit 38 verschillende landen. De leden van deze vereniging hebben een ding gemeen: ze hebben tenminste één baan om de aarde gemaakt aan boord van een ruimtevaartuig. ‘De ASE is in 1985, aan het einde van de Koude Oorlog, opgericht met het idee om boven alle partijen te staan. Mensen kunnen namelijk beter samenwerken dan oorlog voeren. De ASE promoot om die reden dan ook de internationale samenwerking. Het ISS is dan ook een paar keer voorgesteld als kandidaat voor de Nobelprijs voor de Vrede.’
'Als je wordt aangenomen als astronaut, dan ben je impliciet ook ambassadeur voor de ruimtevaart.'
‘Naast de vertegenwoordiging van astronauten die een baan om de aarde hebben gemaakt, en het promoten van internationale samenwerking, heeft de ASE nog een belangrijk doel: outreach, oftewel bereik. We doen dit om zoveel mogelijk jonge mensen te laten zien hoe leuk wetenschap en techniek is, en hoe mooi en hoe kwetsbaar onze planeet is. Als je wordt aangenomen als astronaut, dan ben je impliciet ook ambassadeur voor de ruimtevaart. Het belang van bereiken het aan de slag gaan met de jongere generatie zit dus in het bloed van alle astronauten.’
André Kuipers is om deze reden dan ook zo enthousiast over het MOONSHOTS ’24 programma. ‘We hebben het bereik van het congres nog nooit op deze grote schaal aangepakt, dat we al een jaar van tevoren beginnen. Een paar weken geleden was de laatste editie van het congres in Turkije. Daar hebben we ook een groot outreach-programma opgezet, in samenwerking met veel lokale musea. Het bereik van het congres bleef daar echter wel beperkt tot die ene week. Om het dit jaar allemaal een jaar van tevoren al op te pakken, is een prachtig nieuw idee!
Een gezondere maatschappij door ruimtevaartonderzoek
André Kuipers heeft in zijn carrière als astronaut twee vluchten naar de ruimte gemaakt, beide aan boord van het ISS (International Space Station). Het ISS biedt een unieke uitkomst voor een groot scala aan experimenten; zaken die je op aarde niet kunt onderzoeken kun je daar wel onderzoeken, omdat je een factor kunt uitschakelen die je op aarde niet kunt uitschakelen. Kuipers, arts van origine, is in het ISS betrokken geweest bij verschillende medische experimenten. ‘Er zijn in de ruimte twee belangrijke problemen voor mensen: straling en botontkalking. Alle astronauten verliezen snel bot, omdat er geen kracht meer op je lichaam staat. Hierdoor ontstaat er snel botontkalking, vooral in de dragende botten zoals hielen, je onderrug en je heupen. Er waren tijdens mijn vlucht drie experimenten om botontkalking tegen te gaan. Eén astronaut at een week lang veel zout, en daarna een week lang weer weinig zout. Een ander ging juist extra sporten. Nog een andere astronaut kreeg bepaalde medicatie tegen botontkalking op basis van bifosfonaten. Waar we achter zijn gekomen, is dat de medicatie in combinatie met extra krachttraining het beste helpt. Deze kennis kunnen we vertalen naar medische toepassingen met groot nut voor de maatschappij op aarde.’
