Hoogleraar aan Universiteit Leiden ontvangt Spinozaprijs!
Hoogleraar stressgerelateerde psychopathologie en lid van het Leiden Convention Bureau Ambassadeursnetwerk Bernet Elzinga heeft de Spinozaprijs gekregen voor het ontwikkelen van eenvoudige interventies om ouders te helpen voorkomen dat ze stress en psychische problemen doorgeven aan hun kinderen, en om jongeren te helpen omgaan met de langetermijneffecten van emotionele verwaarlozing of chronische kritiek van ouders. In een interview met Tom Janssen zei Bernet Elzinga dat haar onderzoek naar de cruciale rol die ouders spelen bij het doorgeven van stress en geestelijke gezondheidsproblemen aan de volgende generatie interdisciplinair was. Ze benadrukte dat dit werk een gezamenlijke inspanning was van een grote groep onderzoekers met verschillende achtergronden, zoals neurowetenschappen, pedagogie, ontwikkelingspsychologie, klinische psychologie en kinder- en jeugdpsychologen die werkzaam zijn in de klinische praktijk. Ze merkte ook op dat dit onderwerp vaak niet genoeg aandacht krijgt, waardoor de prijs meer betekenis heeft als erkenning voor dit belangrijke gebied.
Inzichten uit onderzoek en steun van ouders
Het onderzoek verbetert de behandeling van kinderen met depressie aanzienlijk door interventies te onderbouwen die het belang benadrukken van het verminderen van kritiek en het bevorderen van positief contact. Deze aanpak benadrukt de gevoeligheid van jonge mensen met depressie en benadrukt dat, hoewel ouders niet de oorzaak zijn van de aandoening van hun kind, ze wel een cruciale rol kunnen spelen in het bevorderen van hun welzijn. Om ouders die het moeilijk hebben te ondersteunen, is de cursus 'Samen Sterk' ontwikkeld. Door de grote vraag naar zorg- en ondersteuningsdiensten voor jongeren blijven kinderen met psychische problemen vaak thuis wonen, waardoor ouders niet goed weten hoe ze moeten helpen. Het boek 'Samen Sterk', gebaseerd op de cursus, is gemaakt om in deze behoefte te voorzien. Daarnaast is er een app ontwikkeld die gebruik maakt van kunstmatige intelligentie, waardoor ouders specifieke vragen over het boek kunnen stellen en binnen enkele minuten gepersonaliseerde antwoorden ontvangen. Hoewel er verder onderzoek zal worden gedaan om de bruikbaarheid te evalueren, is de eerste feedback van ouders zeer positief.
Spinozaprijs
De Spinozaprijs is een van de meest prestigieuze wetenschappelijke prijzen in Nederland en wordt ook wel de "Nederlandse Nobelprijs" genoemd. Deze jaarlijkse prijs, ingesteld door de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO), erkent uitmuntende onderzoekers die een belangrijke bijdrage hebben geleverd aan hun vakgebied. De prijs bekroont niet alleen uitzonderlijke wetenschappelijke prestaties, maar biedt ook substantiële financiële steun, zodat ontvangers hun onderzoek kunnen voortzetten en nieuwe initiatieven kunnen ontwikkelen. De winnaars van de Spinozaprijs worden geselecteerd op basis van de uitmuntendheid en impact van hun werk en hun vermogen om de volgende generatie wetenschappers te inspireren en te begeleiden. De prijs weerspiegelt de nalatenschap van Baruch Spinoza, de beroemde 17e-eeuwse Nederlandse filosoof, en onderstreept de toewijding van Nederland aan het bevorderen van kennis en innovatie.
De prijs helpt verder onderzoek te financieren
Berent Elzinga vertelde Tom Janssen tijdens het interview dat het geld van de Spinozaprijs gebruikt zal worden om de interventies verder te ontwikkelen. Bij ouders en jongeren met een depressie die deelnemen aan de Samen Sterk cursus, registreert ze nu dagelijks hoe ze zich voelen, wat hun zorgen zijn en hoe hun interacties met hun kind zijn. Deze aanpak geeft nieuwe inzichten in ouder-kind interacties en helpt ouders te reflecteren op hun reacties op hun kinderen. Ze wil deze aanpak graag uitbreiden naar ouders van adolescenten met andere psychische problemen, zoals angsten, eetstoornissen of overmatig alcohol- of drugsgebruik. Deze ouders hebben veel vragen en staan voor grote uitdagingen, zoals het omgaan met drugs- of alcoholproblemen of het omgaan met extreme prikkelbaarheid. Ze wil effectieve methoden ontwikkelen om persoonlijk advies te geven. Om dit te bereiken is ze van plan om gegevens uit het dagelijks leven te verzamelen. De Spinozaprijs zal haar in staat stellen om eenvoudige interventies te ontwikkelen waar zowel kinderen als hun ouders baat bij hebben.